Vernieuwd en uitgebreid Singer Laren feestelijk geopend

De Nardinc-collectie – vrijuit vernoemd naar hun voormalige landhuis – is de artistieke nalatenschap van Els en haar man Jaap Blokker (1942-2011). Het betreft een essentiële verzameling Nederlandse schilderkunst uit het begin van vorige eeuw, waaronder veel uitgesproken werk van Larenaar Jan Sluijters, pionier van het postmodernisme. Het plan leefde bij het paar al langer om een feestelijk ‘huis’ voor ontvangsten en de collectie te bouwen. Na Jaaps overlijden kwamen Els en het Singer museum in gesprek en schonk ze naast de collectie ook vijf nieuwe zalen en een tuinkamer annex ontvangstruimte.

Het hield in dat museum Singer Laren – dat net de renovatie van de beeldentuin en het theater achter de rug had – moest uitbreiden, vertelt directeur Evert van Os. Hij is blij met het resultaat en prijst de hechte samenwerking binnen het bouwteam waarin Bedaux de Brouwer, bouwer Heilijgers en de vele bouwpartners samen volledig gingen voor het resultaat.

De architectengroep zette een nieuwe standaard met ‘levende schilderijen’ in de vorm van reusachtige vensters, maar ook met hoogwaardige esthetiek en functionaliteit. “We vielen als een blok voor het ontwerp, dat in alles recht deed aan de cultuurhistorie van deze plek”, aldus Van Os. Maar het verslond budget, alles tikte door. Even kwam hierdoor zelfs de haalbaarheid in gevaar.”

Met de komst van bouwbegeleider Jeroen ten Hacken slonk de papierberg en kwam er een helder realisatiebudget. Met Heilijgers uitvoerder Aart de Zwaan en bedrijfsleider renovatie en onderhoud Casper Helms, arriveerden ook de praktische, besparende oplossingen. Zo bleef een deel van de oorspronkelijke fundering en constructie staan, is minder natuursteen en meer houtskeletbouw toegepast, waardoor fors kon teruggewonnen in het uitvoeringsbudget.

Een deel van de oudbouw werd ontmanteld om de nieuwe vleugel aan te bouwen. De Zwaan: “De grootste uitdaging was om het ambachtelijke werk met alle details mooi op elkaar aan te laten sluiten. Alsof het nooit anders geweest is. De vorm van de stalen dakconstructie van de aanbouw kreeg exact de vorm van het bestaande museum. Er konden zelfs een aantal extra wensen worden ingevuld. Zo bleek het mogelijk de oudere zalen en de winkel eerder te renoveren en verduurzamen. Er kwam nieuwe klimaatbehandeling, de bovenlichten werden dichtgezet, daken en muren zijn stevig geïsoleerd en er belandden en in totaal 240 zonnepanelen op bovenop het Singer.

Naast het budget waren er vele uitdagingen, zoals de extra filmzaal, het extra brons op de kozijnen, een 7,5 meter hoog raam zonder tussenligger en extra beveiliging. Ook werd de wens van de architecten ingevuld om alle storende elementen onzichtbaar weg te werken.

Qua capaciteit was het een puzzel om de nieuw Nardincvleugel aan te bouwen en tegelijkertijd de oudere zes zalen en de museumwinkel te renoveren, maar doordat er tijdens de lockdowns veel tijd werd gewonnen en Singer besloot tot een gefaseerde opening is dat toch gelukt.

Evert van Os: “Ik kreeg van het bouwteam nooit de ‘nee’, maar altijd de ‘als we het zo doen, dan kan het’. Uiteindelijk is alles gerealiseerd, zoals het op tekening stond, met dezelfde kwaliteit, maar met slimme onderhuidse besparingen. Binnen budget en binnen de tijd, een unicum in de cultuursector. We zijn heel blij dat onze bezoekers er vanaf vandaag van kunnen genieten.’

Singer Laren
Singer Laren bestaat onder meer uit een museum, villa, eetkamer, café, beeldentuin, winkel en theater. Het Amerikaanse echtpaar Anna en William Singer bouwde hier in Laren begin vorige eeuw de Villa De Wilde Zwanen. Hier ontvingen ze hun vrienden, onder wie vele kunstenaars. Samen brachten ze een indrukwekkende kunstcollectie bijeen. In 1956 werden er een museum en een theater aan de villa gebouwd. In 2017 werd Singer Laren vernieuwd met een entree en een heringerichte binnentuin naar het ontwerp van Piet Oudolf.

Het museum is in de jaren vijftig van de vorige eeuw ontworpen door de Larense ‘landhuisarchitect’ Wouter Hamdorff. Het schilderachtige ontwerp voor het nieuwe museum kenmerkt zich door tijdloos modernisme, waarop architectenbureau Bedaux de Brouwer voortborduurde in de nieuwe ‘gespiegelde’ vleugel. Samen met de bestaande villa het oude museumdeel vormt dit nu een harmonieus geheel.

Er zijn nu 11 museumzalen, 2 galerijen, een filmkamer en een tuinkamer. De Nardinc-galerij en de orangerie zijn het eindpunt van de nieuwe museale route. Deze geeft met een grote glazen gevel richting tuin een majestueuze terugblik op de villa en het theater.